|
|
FORMEERT BEATRIX CORDON SANITAIRE?
| |
|
|
Vanavond -June 26th 2010- ontvangt Koningin Beatrix persoonlijk de fractievoorzitters van de vijf middenpartijen (GL, PvdA, D66, CDA & VVD) om beurten op Paleis Noordeinde.
Het staatshoofd dient zich in het Nederlandse bestel verre te houden van de vorming van een regering, vooral in een vroeg stadium als de formatie zich nu feitelijk bevindt. Dat het staatshoofd zich nu al begint te bemoeien met de keus van partijen voor coalitiepartners, en door hen niet uit te nodigen, het uitsluiten van PVV en SP propageert, is iets dat in ons staatsbestel feitelijk niet zou moeten kunnen. Natuurlijk is duidelijk dat deze partijen onderling zullen bepalen welke coalitie uiteindelijk plaatsneemt in de regering, maar het staatshoofd dient zelfs de schijn van partijdigheid te vermijden. Tevens is, na de rel rond VVD-kamerlid AJ Boekestijn vorig jaar, dit de tweede onmiskenbare uiting van de politieke voorkeur van het staatshoofd. Wellicht is het beter om de formulering afkeer te gebruiken, maar uiteindelijk zal het op het zelfde neerkomen.
Met deze stap neemt de koningin een groot risico. Als haar onpartijdigheid fundamenteel ter discussie komt te staan, is haar positie als staatshoofd niet langer houdbaar, en dat zou in het uiterste geval het einde van de monarchie betekenen. Het kan er op duiden dat het staatshoofd tot de conclusie is gekomen, dat een zakenkabinet een onvermijdelijke stap zal blijken. Daarvoor is de huidige manoeuvre echter tamelijk prematuur. Het tijdstip van massage van partijen over en weer is onvermijdelijk nu gekomen. Door PVV en SP daar van uit te sluiten beperkt de koningin het speelveld, en wordt haar uitnodigingenbeleid een politieke daad.
Dat Geert Wilders woedend is, is niet alleen begrijpelijk, maar ook volkomen terecht. Interessant wordt het, hoe een partij als GroenLinks op deze monarchale zet gaat reageren. De partij heeft immers altijd een grote vleugel van republikeinsgezinden gehad, en nog kort na de verkiezingen van 9 juni bepleitte GL een kamerdebat om een informateur aan te wijzen, waarmee de koningin buitenspel gezet zou zijn. Nu uit politiek opportunisme ingaan op deze selectieve uitnodiging, zou vooral demonstreren hoeveel GL er aan gelegen is te gaan regeren, en hoezeer de partij zich geschoffeerd voelt door de weigering van de VVD om serieus over PaarsPlus te praten.
Kranten als De Volkskrant en Trouw spreken er over dat een Rechts kabinet met deze koninklijke zet nu definitief van de baan lijkt. Ze zouden beter doen zich eens af te vragen hoe een dergelijke manoeuvre zich verhoudt met de staatsrechtelijke gebruiken, waarop macht en aanzien van het koningshuis gebaseerd zijn, en die koningin Beatrix vanmiddag met een stevige zwieper bij het oud-vuil lijkt te hebben gezet. Elsevier snapt de politieke situatie heel wat beter. Over de positie van het staatshoofd zullen we de eerste weken vermoedelijk nog niets horen. Dat kan echter snel veranderen.
Dit stuk verscheen vrijdagavond bij Artikel7.nu
|
|
|
|
|
|